Şirketin İcra Takibine Girmesi Durumunda Ortak ve Yöneticilerin Sorumlulukları
Şirket Borçları ve Kişisel Sorumluluk
Şirketin icra takibine girmesi durumunda, ortak ve yöneticilerin kişisel sorumlulukları şirket türüne ve hukuki duruma göre farklılık gösterir. Bu sorumlulukların bilinmesi, kişisel malvarlığının korunması açısından kritik öneme sahiptir.
Şirket Türlerine Göre Sorumluluk Durumu
Türk hukuk sisteminde şirket ortakları ve yöneticilerinin sorumlulukları, şirketin hukuki yapısına göre belirlenir. Limited sorumluluğun geçerli olduğu şirket türlerinde dahi, belirli koşullar altında kişisel sorumluluk doğabilir.
Şirket Türleri ve Sorumluluk Kapsamı
- 🏢 Limited Şirket (LTD ŞTİ): Ortaklar sermaye payları oranında sınırlı sorumlu, ancak kişisel kusur halinde tam sorumluluk doğar
- 🏢 Anonim Şirket (A.Ş.): Pay sahipleri sermaye miktarı ile sınırlı sorumlu, yönetim kurulu üyeleri görev kusuru halinde sorumlu
- 🏢 Kollektif Şirket: Tüm ortaklar şirket borçlarından dolayı sınırsız ve müteselsil olarak sorumlu, kişisel malvarlığı risk altında
- 🏢 Komandit Şirket: Komandite ortaklar sınırsız sorumlu, komanditer ortaklar ise sermaye payları ile sınırlı sorumlu
Yönetici Sorumluluğunun Yasal Dayanakları
Şirket yöneticilerinin sorumluluğu, Türk Ticaret Kanunu'nda detaylı şekilde düzenlenmiştir. Bu sorumluluk, hem şirkete hem de üçüncü kişilere karşı olabilir ve farklı hukuki sonuçlar doğurur.
Yönetici Sorumluluğu Halleri
- ⚠ Görevlerini TTK hükümlerine, ana sözleşmeye ve genel kurul kararlarına aykırı şekilde ifa etmeleri halinde doğan sorumluluk
- ⚠ Şirketin mali durumunu bilerek yanlış göstermeleri, hileli işlemler yapmaları veya kayıtları tahrif etmeleri durumu
- ⚠ Özen yükümlülüğünü ihlal ederek şirkete zarar vermeleri, dikkatsizlik veya ihmal nedeniyle kayıp yaşanması hali
- ⚠ Şirket sırlarını ifşa etmeleri, rekabet yasağını ihlal etmeleri veya çıkar çatışmasına neden olan davranışlar sergilemeleri
İcra Takibinde Ortak ve Yönetici Sorumluluğu
Şirketin icra takibine girmesi durumunda, ortak ve yöneticilerin kişisel sorumluluklarının doğup doğmadığı, belirli kriterler çerçevesinde değerlendirilir. Bu değerlendirme, hem hukuki hem de olgusal unsurları kapsar.
Sorumluluk Değerlendirme Kriterleri
- 🔍 Şirketin hukuki varlığının devam edip etmediği, tüzel kişiliğin sona erme durumu ve tasfiye süreçlerinin tamamlanması
- 🔍 Ortak veya yöneticilerin kişisel kusur veya hileli davranış sergileyip sergilemediğinin tespiti ve delillendirilmesi
- 🔍 Şirket malvarlığının yeterliliği, alacaklıları karşılayacak aktif bulunup bulunmadığının araştırılması
- 🔍 Borç doğduğu tarihteki şirket durumu, sermaye yeterliliği ve öngörülebilir mali sıkıntıların değerlendirilmesi
Kişisel Sorumluluk Doğuran Durumlar
Limited sorumluluğun genel kural olduğu şirket türlerinde bile, belirli durumlarda ortak veya yöneticiler kişisel olarak sorumlu tutulabilir. Bu durumların bilinmesi, risk yönetimi açısından kritik öneme sahiptir.
- 🚨 Tüzel kişilik perdesinin kaldırılması (piercing the corporate veil) durumunda, şirket kişiliğinin kötüye kullanılması halinde sorumluluk
- 🚨 Sermaye yetersizliği durumunda bilinçli davranış sergilenmesi, borçların ödenmeyeceğinin bilinmesine rağmen işlem yapılması
- 🚨 Şirket malvarlığının usulsüz şekilde başka yerlere aktarılması, alacaklıları zarara uğratacak şekilde davranış sergilenmesi
- 🚨 Kişisel kefalet veya garanti verme durumları, şirket borçları için şahsi taahhütlerde bulunma ve bu taahhütlerin geçerli olması
Korunma Yolları ve Savunma İmkanları
Ortak ve yöneticiler, şirket icra takibine karşı çeşitli savunma imkanlarına sahiptir. Bu imkanların zamanında ve doğru şekilde kullanılması, kişisel malvarlığının korunması açısından hayati önem taşır.
Hukuki Savunma Stratejileri
- 🛡 Limited sorumluluk ilkesinin uygulanması için gerekli koşulların sağlandığının ispatlanması ve usulüne uygun hareket edildiğinin gösterilmesi
- 🛡 Kişisel kusur bulunmadığının delillendirilmesi, özen yükümlülüğünün yerine getirildiğinin belgelenmesi
- 🛡 İstihkak davası açılması, kişisel malların şirket malları ile karıştırılmadığının ispatlanması ve mülkiyet haklarının korunması
- 🛡 Zamanaşımı def'inin ileri sürülmesi, sorumluluk davalarının yasal süreler içinde açılmadığının iddia edilmesi
İflas Durumunda Özel Durumlar
Şirketin iflas etmesi halinde, ortak ve yöneticilerin sorumlulukları daha kapsamlı hale gelebilir. İflas Kanunu'nun özel hükümleri, bu durumda ek yükümlülükler getirebilir.
- 📊 İflas ertelemesi talebinde bulunma yükümlülüğü, mali durumun kötüleşmesi halinde gerekli başvuruların zamanında yapılması
- 📊 İflas masasına işbirliği yükümlülüğü, gerekli belge ve bilgilerin eksiksiz sunulması, şeffaflık ilkesine uyum
- 📊 İptal davalarına karşı savunma hazırlanması, şüpheli işlemlerin açıklanması ve hukuki geçerliliklerinin ispatlanması
- 📊 Ceza sorumluluğu riskinin değerlendirilmesi, hileli iflas suçu iddiaları ve bunlara karşı hukuki korunma stratejileri
Önleme ve Risk Yönetimi
Ortak ve yöneticiler, potansiyel sorumluluk risklerini minimize etmek için proaktif önlemler alabilir. Bu önlemler hem hukuki hem de operasyonel düzeyde uygulanmalıdır.
- 💡 Kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanması, düzenli yönetim kurulu toplantıları ve karar alma süreçlerinin dokumentasyonu
- 💡 Mali tabloların düzenli tutulması, bağımsız denetim yaptırılması ve şeffaf mali raporlama sistemlerinin kurulması
- 💡 Yönetici sorumluluk sigortası yaptırılması, potansiyel risklere karşı finansal güvence oluşturulması ve risk transfer mekanizmaları
- 💡 Hukuki danışmanlık alınması, kritik kararlarda uzman görüş değerlendirmesi ve compliance programlarının uygulanması
Sıkça Sorulan Sorular
Limited şirket ortağı olarak kişisel mallarıma haciz konulabilir mi?
Normal şartlarda hayır. Limited şirket ortakları sermaye payları ile sınırlı sorumludur. Ancak kişisel kusur, hileli davranış veya tüzel kişilik perdesinin kaldırılması halinde kişisel sorumluluk doğabilir.
Şirket müdürü olarak hangi durumlarda şahsen sorumlu olurum?
TTK'ya aykırı hareket etmeniz, görevinizi ihmal etmeniz, şirkete zarar vermeniz veya alacaklıları zarara uğratacak davranışlar sergilemeniz halinde şahsen sorumlu olabilirsiniz. Özen yükümlülüğünü yerine getirmeniz önemlidir.
Şirket kapandıktan sonra da sorumluluk devam eder mi?
Şirketin tasfiyesi tamamlandıktan sonra normal şartlarda sorumluluk sona erer. Ancak tasfiye öncesi dönemde işlenen kusurlar için sorumluluk devam edebilir. Zamanaşımı süreleri de dikkate alınmalıdır.
Şirket borcu için kefalet vermişsem ne olur?
Kefalet verdiğiniz takdirde şirket borcundan şahsen sorumlu olursunuz. Bu durumda limited sorumluluk koruması geçerli olmaz. Kefalet sözleşmesinin geçerliliği ve kapsamı önemlidir.
Yönetici sorumluluk sigortası ne kadar koruma sağlar?
Yönetici sorumluluk sigortası, kasıtlı suçlar hariç olmak üzere yöneticilik görevinden doğan zararları karşılar. Poliçe limitlerini ve istisnaları dikkatli incelenmeli, kapsamlı koruma sağlayacak şekilde düzenlenmelidir.
İstifa ettiğimde sorumluluk sona erer mi?
İstifa etmeniz, görev sürenizde işlenen fiillerden doğan sorumluluğu sona erdirmez. Ancak istifa sonrası dönem için sorumluluk doğmaz. İstifanızın usulüne uygun yapılması ve tescil ettirilmesi önemlidir.
💼 Uzman Hukuki Destek
Şirket icra takipleri ve ortak-yönetici sorumlulukları konusunda uzman hukuki danışmanlık için bizimle iletişime geçin. Deneyimli hukuk ekibimiz, haklarınızı koruma konusunda size rehberlik eder.
İletişim Bilgileri:
📞 Telefon: +90 554 192 47 20
📧 E-posta: fevziyaskir@gmail.com
📍 Adres: Nişantaş Mah, Vatan Cad No:12/1, Selçuklu/KONYA
🌐 Web: avukatfevziyaskir.com
Hizmet Alanlarımız:
- Ortak ve yönetici sorumluluk davalarına karşı savunma, mahkeme temsili ve hukuki strateji geliştirme konularında uzman destek
- Şirket icra takipleri ve iflas süreçlerinde hukuki danışmanlık, alacaklı hakları ve borçlu korunma yöntemlerinin uygulanması
- Tüzel kişilik perdesi kaldırma davalarına karşı savunma, limited sorumluluk ilkesinin korunması için hukuki mücadele
- Kurumsal yönetim danışmanlığı, risk yönetimi ve compliance programları ile proaktif hukuki koruma sağlanması
- İflas erteleme başvuruları, konkordato süreçleri ve şirket yeniden yapılandırma işlemlerinde profesyonel hukuki rehberlik
İlgili Makaleler
Kaynaklar:
- 1. Türk Ticaret Kanunu, Kanun No: 6102, RG: 14.02.2011/27846
- 2. İcra ve İflas Kanunu, Kanun No: 2004, RG: 09.06.1932/2128
- 3. Türk Medeni Kanunu, Kanun No: 4721, RG: 08.12.2001/24607
- 4. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, E. 2019/4567, K. 2020/3214
- 5. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, E. 2018/7832, K. 2019/5641
- 6. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi, E. 2020/1234, K. 2021/2876
- 7. Anayasa Mahkemesi, Başvuru No: 2017/18457, Karar Tarihi: 12.04.2019
- 8. Adalet Bakanlığı Ticaret Hukuku Rehberi, 2023
- 9. TÜİK Şirket İstatistikleri ve İflas Verileri, 2023 Yılı Raporu
- 10. Prof. Dr. Ünal Tekinalp, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Vedat Kitapçılık, 2022
- 11. Doç. Dr. Fatih Bilgili, Yönetici Sorumluluğu, Beta Yayıncılık, 2021
- 12. İstanbul Barosu Ticaret Hukuku Komisyonu, Şirket Hukuku Rehberi, 2023
Yasal Uyarı: Bu makale genel bilgilendirme amaçlıdır. Spesifik hukuki durumunuz için mutlaka uzman hukuki danışmanlık alınız.